25 Eylül 2017 Pazartesi

Taşı dinlemek: Noguchi müzesi




Bugün Queens'deki Noguchi Müzesi'ndeyiz. Heykelden, mimariden ya da Japon sanatından keyif alıyorsanız bu gezimiz size çok şey sunacak. Müze 20. yüzyılın en önemli heykeltıraşlarından biri olan Isamu Noguchi tarafindan 1985 yılında, hayatı boyunca yaptığı işleri temsil etmesi amacıyla kurulmuş. Müzenin açılışı Noguchi'nin vefatından 3 yıl öncesine tekabül ediyor.

Amerikalı edebiyatçı Leonie Gilmour ve Japon şair Yonejiro Noguchi'nin oğlu olan Isamu, 17 Kasım 1904'de Los Angeles'de doğmuş. Babası Jonejiro kısa bir süre sonra annesi ve Isamu'yu terk edince, annesi küçük Isamu'yu alıp Tokyo'ya taşınmış. Ne var ki, Tokyo'da bir tapınakta münzevi hayatı yaşayan baba Yone, oğlu Isamu'yla hiç bir zaman ilgilenmemiş ve anne-oğul, İsamu 10 yaşındayken Tokyo'dan ayrılıp Omori ve Chigasaki'ye taşınmışlar. Isamu yeni evleri için marangozluk işleri yaparken, sanat hayatının ilk tohumlarını atmış. Daha iyi bir eğitim için Amerika'ya dönen Isamu, okul hayatı boyunca sanatla ilgili yeteneklerini geliştirip ünlü heykeltıraşlardan eğitimler almış.



Japonya-Amerika savaşıdan çok etkilenen Noguchi bu dönemden sonra sanatında politik bir duruşu benimsemiş. Savaştan sonra bir dönem Japonya'da yaşayan Noguchi, hem Japon sanatından çok şey öğrenmiş, hem de burada pek çok eser vermiş. Noguchi, sanat hayatı boyunca farklı disiplinlerden sanatçılarla beraber çalışmış. Arkadaşı dansçı Martha Graham için sahne tasarlamış, bir başka sanatçı arkadaşı Edison Price'ın yardımıyla, devasa boyutlardaki metallerin nasıl kesildiğini öğrenmiş, ünlü mimar Louis Kahn ile beraber Japonya ve Amerika'nın farklı bölgelerinde çocuk parkları dizayn etmiş, mobilya tasarımcılarıyla beraber çalışıp mobilyalar tasarlamış ve Japonya'daki geleneksel bir kağıt feneri ustasıyla beraber de Akari Lambalarını yapmış.

Noguchi altmışlarda dönemin sanatçılarının büyük bir çoğunluğu Greenwich bölgesine taşınırken atölyesini Long Island City'e taşıma kararı almış. Burada satın aldığı 2.200 m2 genişliğindeki iki katlı endüstriyel binayı atölyeye dönüştürmüş. Bu sayede ihtiyaç duyduğu soyutlanmayı, atölyenin yanıbaşında yer alan mermer fabrikası sayesinde, heykellerinde kullanacağı taşları ve civardaki metal isçilerinden yine heykellerinde kullanacağı materyalleri temin etme şansını bulmuş.



Atölyenin denize yakın bir noktada konumlanması aynı zamanda Noguchi'nin işlerinin veya materyallerinin deniz yoluyla taşınabilmesine de imkan vermiş.1960'larda taşındığı Long Island City'deki yeni atölyesini, 1980'den sonra müzeye dönüştürmek için çalışmaya başlamış ve Japon-Amerikan mimar Shoji Sadao ile beraber çok etkileyici bir mekan yaratmış. Müzenin bir penceresinden Noguchi'nin hayattayken yaşadığı evi görüyoruz, diğer penceresinden ise bugün Costco görünse de bundan seneler evvel deniz görünüyor ve bu sayede bina denizin üzerinde yüzüyor hissi veriyormuş.

Her bir detayı incelikle örülmüş olan bu yerde, mekanla ve heykelle bütünleşebilirsiniz. Bu deneyime, müzenin bahçesi de katılabilir ve size dinlendiren, huzurlu bir sanat tecrübesi yaşatabilir. Noguchi'nin küllerinin yarısı da bu bahçede bir heykelin içinde yer alıyor, diğer yarısı ise Japonya'daki Noguchi müzesinde. Hayatı boyunca bir yarısı Amerika'da, bir yarısı Japonya'da kalan Noguchi ölümünden sonra da külleriyle de bu ikili hikayeyi sürdürmüş.



Vefatının ardından Noguchi araştırmaları merkezi olarak da işlev gören Noguchi müzesi, Noguchi'nin eserleriyle beraber pek çok farklı heykel sanatçısının sergisine de ev sahipliği yapıyor. Her yaştan insan için çeşitli eğitimlerin, atölye çalışmalarının da gerçekleştiği müzede konserler ve dans gösterileri de sahneleniyor.

Müzede Noguchi tasarımı Akari lambaların ve mobilyaların satışa sunulduğu bir müze dükkanı da bulunuyor.

Her ayın ilk Cuması ücretsiz olarak ziyaret edebileceğiniz Noguchi Müzesinin giriş ücreti 10$. Ziyaretinizinoguchi.org daki bilgileri kontrol ederek planlayabilirsiniz.

Noguchi müzesi, Queens bölgesinin sanatçılar için bir cazibe merkezi haline gelmesine de öncülük etmiş. Socrates heykel müzesi, Sculpture Center, Moma PS1 ve Museum of Moving Images bu bölgedeki müzelerden.

Buraya kadar gelmişken caddenin karşısındaki Socrates heykel müzesini de ziyaret edebilirsiniz.

Not: Noguchi'nin çocukluğu ve gençliğini, annesi ile babası arasındaki ilginç ilişkiyi anlatan bir film izlemek isterseniz Leonie filmine bir bakabilirsiniz:

http://www.imdb.com/title/tt1426328/
* Biyografi yazarı Hayden Herrera'nın Noguchi'nin hayatını anlatan kitabı:

https://www.amazon.com/Listening-Stone-Life-Isamu-Noguchi/dp/0374535981

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder